Dagverslag

Nadat Kees Ballemans het negende SFERD-congres opent, stelt hij de dagvoorzitter Dirk Jan Bac, MDL-arts in de Gelderse Vallei te Ede voor.
De dagvoorzitter heeft ervaring met audits van endoscopenafdelingen in het kader van visitaties door de vereniging voor MDL-artsen, waar ook reinigingsaspecten worden beoordeeld.

De eerste voordracht wordt gehouden door Henriette van der Sar, accountmanager van DEKRA (voorheen KEMA) dat de HKZ accreditaties uitvoert. DEKRA is zelf geaudit door de Raad van Accreditatie en daarmee geautoriseerd om op grond van normen audits in ziekenhuizen en kleinere zorginstellingen af te nemen en te certificeren.
Henriette licht de procedure toe die door DEKRA wordt uitgevoerd om de kwaliteit en patiëntveilige procedures in de instellingen vast te stellen. Kernbegrippen hierin zijn beoordeling van samenhang van organisatieonderdelen in relatie tot de geauditeerde afdeling, kwaliteits- en patiëntveiligheidscultuur, procedurebeschrijvingen, registraties van incidenten en leermomenten hiermee, interne audits, toepassing van de Plan, Do, Check, Act-cyclus en risico-analyses.
Certificering geldt voor 3 jaar waarna jaarlijks een heraudit gedurende een halve dag plaatsvindt. Her-certificering volgt na 3 jaar.
Vragen na de voordracht richten zich op de status van de HKZ-accreditatie in relatie tot andere vormen van accreditatie.

Bij afwezigheid van Anje Descamps presenteert An Surmont de wanhopige gang naar de NIAZ-accreditatie van het Academisch Ziekenhuis Sint-Lucas te Brugge.
De directie van het Sint-Lucas te Brugge wilde de NIAZ Accreditatie behalen, terwijl het scopenbeleid helemaal niet op orde was. In 2013 werd de aanvraag voor de NIAZ-audit op basis van het te overleggen dossier al door het NIAZ afgewezen. In 2014 volgde toch een audit en bleek dat dit resulteerde in 7 grote verbeterpunten, waaronder het scopenbeleid. Hiermee werd in oktober 2014 wel voorlopig de NIAZ accreditatie behaald, maar dienden een half jaar later alle verbeterpunten te zijn ingevuld. An Surmont was voor endoscopenbeleid de verantwoordelijk apotheker, waarover zij de Belgische gang van zaken toelicht. Het endoscopenbeleid werd van de basis af aan opnieuw in het ziekenhuis vormgegeven ten einde aan de normen in het SFERD handboek te voldoen. Hiertoe diende het ziekenhuis diverse grote investeringen te doen en in de aanloop tot voltooiing een aantal hiërarchie doorbrekende procedures te bewandelen. An kreeg van de Raad van Bestuur alle medewerking en budget om de benodigde faciliteiten en procedures te installeren. An licht toe hoe dit zijn beslag kreeg en oogstte veel ontzag en waardering door glansvol te slagen voor de heraudit van het endoscopenbeleid dat bijdroeg aan het behalen van de NIAZ accreditatie.

Karin Verkuijlen, arbeidshygiëniste en hoger veiligheidskundige bij de ARBO-Unie brengt een presentatie over blootstelling aan desinfectiemiddelen. De aanleiding om aan dit onderwerp aandacht te besteden is een incident waarbij door morsen van het desinfectiemiddel perazijnzuur patiënten en medewerkers schade opliepen als gevolg van vrijkomende dampen.
Karin geeft kaders aan op grond waarvan een arbeidhygiënistische strategie tot stand komt. Zij geeft aan dat economische aspecten een lagere prioriteit dienen te hebben dan veiligheid van patiënt en medewerkers. Zij licht de risicobeoordeling van toegepaste desinfectantia toe en de informatie die tot de inschatting van de betreffende risico’s kan leiden. Bij de uitvoer van de strategie hebben zowel management als medewerker een rol die dient te leiden tot een veilige toepassing van deze middelen.

De arts-microbioloog Michiel van Rijn, Ikazia Ziekenhuis Rotterdam, bespreekt in een interactieve voordracht de ervaringen die hij als voorzitter van de NVMM-werkgroep voor de NVMM conceptrichtlijn “Kweken van endoscopen” heeft doorgemaakt.
Er blijken op de richtlijn meer dan 500 reacties met voorstellen van aanpassingen op de richtlijn te zijn ontvangen, leidend tot ca. 80 pagina’s door te werken opmerkingen. Michiel meldt dat in zijn visie ¾ van de voorstellen terecht lijken te zijn, hetgeen de werkgroep voor de beslissing stelt om de richtlijn aan te passen. In het interactieve deel van de presentatie probeert Michiel een indruk te krijgen van de globale mening op een aantal stellingen. De uitkomsten van de stemmingen neemt hij mee naar het overleg van de werkgroep de volgende dag, zodat deze besproken kunnen worden en waar nodig te integreren in het definitief stuk. De status van het definitieve voorstel zal een richtlijn zijn, waarvoor draagvlak bij de gremia vereist is om de uitvoering ervan te garanderen.

Na de lunch wordt Martijn Franken, klinisch fysicus in het Bravis ziekenhuis te Roosendaal, in de gelegenheid gesteld om een voordracht te houden over validatie op basis van de inhoud van het SFERD-handboek. Hij licht de wijze toe waarop hij in zijn ziekenhuis met de DSRD uitvoering gaf aan het validatiebeleid, gedeeltelijk door zijn eigen personeel en toetsend door een externe valideur. Hij polst door vragen aan de deelnemers in de zaal de wijze waarop validatie conform de voorstellen in het SFERD-handboek inmiddels werden ingevoerd. Martijn licht de voordelen van de invulling in het Bravis ziekenhuis toe. De constructie zoals het in het Bravis wordt uitgevoerd levert een kostenbesparing van 50% op.

Kees van der Meulen presenteert de ervaringen van microbiologische status van leenendoscopen in het Bravis ziekenhuis toe. Diverse leenendoscopen bleken bij aankomst in het ziekenhuis persisterende contaminaties te vertonen. Kees licht de evaluaties toe die leidden tot het advies in de organisatie om voorafgaand aan de inzet van leenendoscopen, gerepareerde endoscopen en nieuwe endoscopen steeds 2 keer de gehele voorreiniging, machinale reiniging en desinfectie en droging uit te voeren. De basis voor dit besluit bleken de uitslagen die werden verzameld van kweken en herkweken na complete desinfectieprocedures. De bevindingen en zijn advies leidden tot veel vragen in de discussie.

Ronald Wassenburg, managing directeur van Wassenburg Medical licht twee actuele zaken toe:

• De gevolgen van de ingang van de Medical Device Regulation (MDR). Voor fabrikanten en gebruikers leidt dit tot meer dossiervorming, herbeoordeling van dossiers, meer tracebility en extra kwaliteitseisen te voldoen door de leverancier. Voor de gebruikers van medische hulpmiddelen kan dit leiden tot beperking van beschikbaarheid van sommige medische hulpmiddelen en verhoging van kosten. Een duidelijk voorbeeld van de wijziging van Medical Device Directive naar MDR is de verplichte beoordeling van ook bij reiniging betrokken instrumenten en apparatuur naast de reeds bekende stappen desinfectie en sterilisatie. Het betrekken van de reiniging levert veranderingen op voor momenteel triviaal beschouwde zaken als bv. raagborstels en voorreinigingsstations van bv. endoscopen op
• Ronald licht de aanpassing van de ISO 15883-4 toe, de indeling van diverse typen endoscopen op grond van hun ontwerp en de gevolgen ervan voor de typetesting. Nieuw is dat machine en bijbehorende chemicaliën nu 1 zijn en als er nieuwe software geïnstalleerd wordt dan dient er opnieuw proces verificatie plaats te vinden.

Adrie de Bruijn, wetenschappelijk onderzoeker van het RIVM licht beheersmaatregelen rond het gebruik van endoscopendesinfectoren toe.
Hij stelt dat de veldnorm waarmee de kwaliteit van de reiniging en desinfectie van flexibele endoscopen wordt gewaarborgd (het SFERD-handboek), bij ziekenhuizen en zelfstandige klinieken goed bekend is. Zijn conclusie op grond van de beoordeling van de ingevulde enquête is dat niet alle onderdelen zijn ingevoerd. Ook varieert de mate waarin het handboek wordt nageleefd sterk. Er is daardoor nog veel verbetering mogelijk in de manier waarop de eisen uit de veldnorm worden uitgewerkt, zo blijkt uit onderzoek van het RIVM.
Met de verificatie van de systeemspecificaties moet de zorginstelling aantonen dat de endoscopendesinfector en de endoscopendroogkast functioneren zoals de fabrikant dat heeft bedoeld. De jaarlijkse verificatie verloopt niet optimaal doordat de fabrikanten van de apparatuur niet alle systeemspecificaties verstrekken. Het is daardoor niet goed mogelijk om na te gaan of de apparatuur correct functioneert.

Adrie stelt dat er aandacht nodig is voor de frequentie waarmee de in het SFERD-handboek voorgeschreven testen en controles worden uitgevoerd en de technische uitvoering ervan. Zorginstellingen blijken hierbij vaak af te wijken van de voorgeschreven materialen en procedures. Door deze handelswijze kunnen onjuiste resultaten en conclusies over de kwaliteit van de reiniging en desinfectie van flexibele endoscopen ontstaan. De resultaten van de enquête liggen nu bij de IGZ welke de opdrachtgever was.

met dank aan Carol te Beest en John van Bergen Henegouw

Foto's

Dr. Dirk Jan Bac, dagvoorzitter: "Ik maak instrumenten juist VIES".

Programma

Dirk Jan Bac

De toestand in België

Bekijk de presentaties

Presentaties

Het getekend verslag; Een groot succes

Bekijk dagverslag

Het getekend verslag

Iedereen was erg enthousiast over het getekende verslag. Klik op de foto voor een vergroting

Klik hier om een presentatie te starten met de overige foto's van het SFERD symposium.